More je ogromno, neistraženo i ključno za život na Zemlji. U njemu se kriju čitavi svetovi — koralni gradovi, dubokomorski organizmi, mangrove šume, okeanske struje i mreže života koje povezuju klimatske i biološke sisteme planete. U ovoj epizodi razgovarali smo o morskoj biologiji: nauci o životu u okeanu.
Kosmička mikrotalasna pozadina (CMB) jedan je od najvažnijih stubova savremene kosmologije – posmatrački dokaz teorije Velikog praska i neiscrpan izvor podataka o najranijim fazama razvoja svemira. Ali, istorija njenog otkrića…
U ovoj epizodi Radio Galaksije zaronili smo u svet genetike ponašanja – i to kroz zadivljujući primer jedne ptice neobičnih društvenih navika: sprudnika ubojice. Naš sagovornik je dr Vladimir Jovanović, biolog i istraživač sa Freie Univerziteta u Berlinu.
U ovoj epizodi razgovaramo o fenomenu koji je i sveprisutan i nevidljiv – o prašini u atmosferi. Naš sagovornik je dr Luka Ilić, fizičar i istraživač u Barcelona Supercomputing Centru, koji se bavi modelovanjem atmosferskih procesa, sa posebnim fokusom na mineralnu prašinu iz prirodnih izvora poput pustinja.
U ovoj epizodi smo razgovarali o ekstremnoj klimi, o ekstremnim klimatskim događajima, o ekstremnim vremenskim događajima, i tome kako ih istražuju istraživači sa Instituta za meteorologiju na Fizičkom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Gosti su istraživači sa projekta EXTREMES: Irida Lazić, Milica Tošić i Darko Savić.
Naš drugar, astrofizičar i pesnik, dr Marko Stalevski, nedavno je objavio zbirku pesama pod nazivom “Tragovi kočenja” (NoRules izdavaštvo) u kojoj jedno od centralnih mesta igra pesma “Zbogom, Aresibo”, inspirisana i posvećena velikom radio teleskopu/opservatoriji Aresibo u Portoriku, koja je u decembru 2020. godine pretrpeo fatalnu nesreću uzrokovanu, između ostalog, velikim uraganom Marija.
Da li ste se ikada zapitali da li ljudsko ponašanje podleže evolucionim mehanizmima kao i sve ostale ljudske osobine? U ovoj epizodi pričamo o bihejvioralnoj ekologiji i evoluciji, o tome kako je ljudsko ponašanje oblikovano dalekom prošlošću, genetikom i našom trenutnom sredinom.
Gost je dr Janko Međedović sa Instituta za kriminološka i sociološka istraživanja i Fakulteta za medije i komunikacije.
Šta su genetičke mutacije, kako ih istražujemo i zašto su nam značajne? Šta sve mogu da budu uzroci mutacija i kakve su posledice? Kako sve to znamo? U ovoj epizodi smo pričali o genetičkim mutacijama, kako genskim, tako i hromozomskim, a gost je bio dr Vladimir Jovanović sa Freie Universitat iz Berlina.
Čuli ste za otkriće fosfina u Venerinoj atmosferi objavljeno u časopisu Nature Astronomu 14. septembra 2020. godine? O reakcijama na rad u kom je objavljeno sa Igorom Smolićem govorimo u ovoj epizodi.
Tokom srednjeg veka postojale su svakakve vrste ludih ideja, jedna od njih je ta da parče nosorogovog roga može povećati potenciju. Onda je otkriven metod za razdvajanje ideja – pokušati nešto i videti da li radi, a ako ne radi, onda to eliminisati. Metod je postao organizovan, naravno, u nauci.
Autor: Igor Smolić // Nebesko telo otkriveno 19. oktobra na snimcima opservatorije Pan-STARRS, a za koji će se naknadno utvrditi da je snimljeno sa istog mesta i prethodne noći, kao i još 14. oktobra sa teleskopa…
Kada, gledano sa Zemlje, najveći mogući lik Meseca ne bude dovoljno veliki da zakloni najmanji mogući lik Sunca završiće se epoha potpunih pomračanja Sunca. Pitanje je zašto će se to desiti? I kada?
Autor: Dušan Pavlović // Tačno sto godina nakon što je Albert Ajnštajn u svojoj opštoj teoriji relativnosti predvideo postojanje gravitacionih talasa, veliki tim sastavljen od preko hiljadu naučnika okupljen pod nazivom LIGO/VIRGO otpočeo je njihovu direktnu detekciju.
